مدير گروه معماري دانشگاه يزد گفت: ساباط، راه حل معماران سنتي در مقابله با آفتاب سوزان كوير است كه در معماري كنوني به فراموشي سپرده شده است. در گذشته معماران سنتي، بخشي ا زگذر يا كوچه را سرپوشيده و مسقف مينمودند كه ساباط نام دارد و يكي از بارزترين علائم معماري سنتي ميباشد كه نمونه آن در دزفول نيز قابل مشاهده است.
دكتر محمد رضا اولياء اظهار داشت:معماران سنتي به جهت قرار گرفتن در محيط و لمس طاقتفرسا و روانفرسا بودن گرماي كوير، در جهت نفع عموم مردم، اقدام به ارائه راه حلهايي از جمله ساباط به جهت حفاظت از گزند آفتاب كوير نمودند.
اين دكتراي معماري اذعان داشت: وجه غالب آموزشهاي معماري كنوني فاصله گرفتن از فضاي حقيقي و حركت به سمت فضاهاي مجازي است كه معضل معماري امروزي ماست.
وي تصريح كرد: تشخيص اين بحران و ارائه راه حل براي آن، نشاندهنده تامل در اين زمينه و اهميت دادن به مبحث روحي و جسمي انسانها بوده است كه اين امر براي معماران و شهرسازان كنوني خيلي قابل درك نيست.
اولياء افزود: راه حلهاي معماران سنتي در مقابل پديدههاي طبيعي و غيرطبيعي، معمولا در مقابل چندين مساله، راه حلهاي همراه با تفكر و تامل شكل مي گيرد و مصداق ساباط مهم نيست، مهم گوهر تفكري است كه در پشت آن قرار دارد.
وي گفت: از گذشته تا كنون دماي زمين رو به افزايش است و عرض كوچهها نيز بر ارتفاع غالب شده است، كف كوچهها را آسفالت پوشانيده و از سنگهاي جاذب نور هم در نماها استفاده ميشود كه همگي آنها ازدياد كننده گرما هستند، ولي راه حل ساباط در معماري ما فراموش شده است.
مدير گروه معماري دانشگاه يزد گفت: عدم استفاده از معماري سنتي به جهت تغيير تفكر خير خواهانه به نفع شخص است كه وارونگي فرهنگي را در پي داشته است.
وي اذعان داشت: از جمله ويژگيهاي احداث ساباطها، استحكام هويت اجتماعي محلهها بوده است چرا كه معمولا ساباطها در محل تجمع چند درب منزل قرار مي گرفته است كه خود نقش تقويت روابط همسايگي را دارد.
وي افزود: گسترش ساباط در محدوده طولي فضايي را به نام بازارچه در محل به وجود ميآورد كه هسته محله است و ميتواند مركز تبادل ارتباطات قرار گيرد و انسان را از استفاده از وسايل حمل و نقل بي نياز كند.
دكتر محمدرضا اولياء به طرح سهميه بندي بنزين اشاره كرد و گفت: نبايد پديده كمبود بنزين را با اهرمهاي بازدارنده جبران كرد، بلكه بايد به الگوي زيستي گذشته رجعت نمود، چرا كه الگوهاي مصرف ما دگرگون شده است كه به اقتصاد خانواده ضرر ميرساند و هم به اقتصاد كشور.
مدير گروه معماري دانشگاه يزد در پايان خاطرنشان كرد: بايد درجهت بروز دادن الگوهاي سنتي و شيوه زيست قديمي گام برداشت تا خصلت قنوت قناعت و قنات كه برگرفته از فرهنگ يزدي است، دوام پيدا كند.